Let op: Let op de Update van 2023-06-12
De waarschuwingsslag van de Spoorwegunie EVG is misschien op het laatste moment afgewend, maar er kunnen nog steeds juridische gevolgen zijn voor de spoorwegen. Aangezien de Euro Consumentenbescherming EuroConsum kondigde op 16 mei 2023 aan een rechtszaak tegen het Duitse staatsbedrijf voor te bereiden wegens het schenden van de EU-wetgeving. EuroConsum beschuldigt het bedrijf ervan passagiers verkeerd te hebben geïnformeerd over hun rechten bij annuleringen door middel van verschillende bedrijfsuitingen, wat in strijd is met de EU-wetgeving.
In de aanloop naar de geplande waarschuwingsstakingen had de woordvoerder van Deutsche Bahn verschillende publieke uitspraken gedaan over de rechten van treinreizigers en de geldigheid van vervoersbewijzen. "Wij zijn van mening dat verschillende uitspraken van de woordvoerder van de groep inhoudelijk onjuist zijn en dat het hele gedrag daarom onverenigbaar is met het recht van de Unie", zegt Iwona Szczeblewski, uitvoerend directeur van EuroConsum in Brussel. "Naar onze mening werd de indruk gewekt dat verbindingen die zouden zijn geannuleerd vanwege de staking niet konden worden ingehaald."
Het gaat om een persbericht van de woordvoerder Achim Stauß van de Deutsche Bahn. Daarin zei hij onder andere:
"Er valt helemaal niets te "valideren". De tickets blijven geldig in geval van annulering," zegt Szczeblewski. In artikel 16(c) van de EU-Rechtenverordening voor treinreizigers wordt in de EU-wetgeving bepaald dat in geval van annulering de reis kan worden ingehaald en de tickets automatisch hun geldigheid behouden, zonder dat er extra kosten worden gemaakt, benadrukt Szczeblewski. De verordening voorziet in een periode van één jaar waarbinnen de reis kan worden ingehaald. Er mogen geen beperkingen zijn.
Volgens de vereniging moesten de verklaringen van het bedrijf echter duidelijk zo worden opgevat dat mensen werd geadviseerd om de tickets die ze al hadden gekocht - voor zover deze binnen de stakingsperiode vielen - te annuleren en de verbinding later opnieuw te boeken. Als het tariefniveau Flexticket wordt gebruikt, komt men in een duurder tariefmodel terecht. Degenen die vroeg boekten en zeer gunstige prijzen konden bedingen, betalen nu onnodig meer.
De Rechten van treinreizigers zijn in de hele Unie uniform in de EU-verordening betreffende de rechten van reizigers in het treinverkeer (Verordening (EG) nr. 1371/2007) geregeld.
"We hebben een aanzienlijk aantal klachten ontvangen over vermeende onjuiste informatie over passagiersrechten bij verschillende spoorwegmaatschappijen in de EU. Helaas kon deze verkeerde informatie vaak niet worden bewezen," betreurt Szczeblewski de situatie in Brussel (België).
Netwerk onderzoekt ook bijzonder schaamteloze beschuldiging
"We zijn ervan overtuigd dat het gedrag ontoelaatbaar is als misleiding. Op dit moment onderzoeken we echter ook of de handeling misschien zelfs voldoet aan het strafbare feit van bait-and-switch," legt Natália Oráviková van de juridische dienst van de federatie in Kassel (Duitsland) uit.
Oráviková verduidelijkt: "Als blijkt dat de beschuldiging waar is, zou dit een bijzonder flagrante schending van de EU-wetgeving zijn.
In tegenstelling tot veel andere EU-landen is bait-and-switch in Duitsland nog niet strafbaar. Oráviková waarschuwde dat het nog niet mogelijk was om definitief te beoordelen of het gedrag van Deutsche Bahn volgens de Duitse wet onder een ander delict, bijvoorbeeld als commerciële fraude, zou kunnen worden bestraft.
Overlegprocedure geopend
EuroConsum is nu een zogenaamde "overlegprocedure" gestart met Deutsche Bahn. Deutsche Bahn heeft nu twee weken de tijd om een juridisch geschil af te wenden en een buitengerechtelijke schikking te treffen.
Een overeenkomstige procedure, die in Duitsland een "waarschuwing" wordt genoemd, is in de meeste EU-staten niet voorzien, maar is in Duitsland de facto verplicht. De basis voor deze Duitse speciale weg werd op aandringen van de Bondsrepubliek Duitsland opgenomen in de EU-richtlijn over collectieve acties, maar wordt in de meeste lidstaten niet toegepast.
Volgens de Duitse wet wordt de zogenaamde "Abmahnung" beschouwd als een instrument voor bedrijfsbescherming. "In Duitsland is de bescherming van bedrijven net zo belangrijk als de bescherming van consumenten", stelt Szczeblewski en voegt eraan toe "inbreukmakende bedrijven in Duitsland moeten de kosten en reputatieschade van juridische procedures zoveel mogelijk bespaard blijven". Dit is verenigbaar met het recht van de Unie. "Als dit is wat Duitsland wil, respecteren we dit besluit.
De EU-richtlijn inzake acties door belangenbehartigers heeft de mogelijkheden voor misbruik van de eerdere Duitse praktijk echter sterk beperkt. De richtlijn, die sinds december 2022 van kracht is, maakt duidelijk dat onderhandelingen in geen geval langer dan twee weken mogen duren voordat een rechtszaak kan worden aangespannen. "Duitsland is een land waar de zogenaamde "dans met de regelgever" wijdverbreid lijkt te zijn.
Schadevergoeding volgens EU-recht
"We zijn op dit moment van mening dat de uitspraken aanleiding kunnen geven tot individuele schadeclaims op grond van het Unierecht," legt Natália Oráviková van het juridische team van de vereniging uit. "De claims zijn geïntroduceerd door Richtlijn (EU) 2019/2161, die een aanvulling is op de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken (2005/29/EG)." Volgens art. 11a van Richtlijn 2005/29/EG hebben consumenten die schade hebben geleden door oneerlijke handelspraktijken recht op schadevergoeding. De Bondsrepubliek Duitsland heeft deze bepaling geïmplementeerd in § 9 van de Duitse wet op oneerlijke concurrentie. Iedereen die zijn ticket voor de stakingsperiode heeft geannuleerd in het licht van de verklaringen van de maatschappij en vervolgens een nieuw en duurder ticket heeft geboekt voor een datum na de staking, moet beslist contact opnemen met de spoorwegmaatschappij met het prijsverschil. Bovendien bepaalt het recht van de Unie dat iemand niet gebonden is aan de nieuwe boeking, maar zich kan terugtrekken uit een contract dat is gesloten als gevolg van een schending van het Gemeenschapsrecht.
Oráviková voegt eraan toe dat Deutsche Bahn ook werd gecontacteerd in het overleg en voorstelde om alle klanten automatisch te compenseren zonder individuele claims. Een antwoord hierop laat echter nog op zich wachten. "Voorlopig kunnen we iedereen alleen maar adviseren om niet te vertrouwen op een algemene regeling, maar om uit voorzorg de claims zelf per e-mail te doen gelden," adviseert het Slowaakse hoofd van de juridische dienst van het netwerk, die vanuit Kassel aan de lijn was.
Voor dit doel heeft de vereniging Voorbeeldtekst die gratis gebruikt kan worden.
Eerste vermoeden van misbruik van de "overmacht"-verdediging
Telkens weer voerden vervoersbedrijven ten onrechte tegen claims van passagiers aan dat er sprake was van "overmacht". "We hebben verschillende klachten over overmacht ontvangen. We houden nauwlettend in de gaten wat er in de markt gebeurt," legde Szczeblewski desgevraagd uit.
Als de indruk wordt bevestigd dat er een operationele praktijk bestaat waarbij gerechtvaardigde claims van passagiers onrechtmatig worden afgewezen onder het voorwendsel van overmacht, dan zullen hiertegen ook juridische stappen worden ondernomen. Szczeblewski benadrukt echter dat dit niet alleen Deutsche Bahn betreft, maar veel vervoersbedrijven in de EU.
Met het oog op een actuele discussie op EU-niveau merkt Szczeblewski desgevraagd op: "Als de wissels bevriezen in de winter en de rails heet worden in de zomer, dan is dat geen 'overmacht' maar een gebrekkige operationele organisatie". Lente, zomer, herfst en winter zijn niet de vier ruiters van de apocalyps, maar heel normale seizoenen in Europa.
Over EuroConsum
EuroConsum is een Europees netwerk voor consumentenbescherming. In Duitsland is EuroConsum e.V. een erkende non-profitorganisatie voor consumentenbescherming en een gekwalificeerd orgaan volgens de EU-richtlijn inzake collectief verhaal. EuroConsum behartigt de belangen van consumenten binnen de interne markt en heeft voornamelijk leden in Nederland, België, Polen, Oostenrijk en Duitsland.
Update van 2023-06-12
Update van 2023-06-12: Deutsche Bahn AG heeft zich contractueel aan de onthoudingsplicht onderworpen. Hiermee zijn de collectieve vorderingen afgehandeld.
Meer links
- Verordening (EG) nr. 1371/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2007 betreffende de rechten en verplichtingen van reizigers in het treinverkeer
- Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt [...].
- § 9 UWG
Hulp voor consumenten
Voorbeeldbrief
Aan: kundendialog@bahn.de
Onderwerp: Verzoek om terugbetaling
Geachte heer of mevrouw,
Ik had een treinkaartje geboekt voor de tijd tussen 14.5.2023, 22:00 uur, en dinsdag 16.5.2023, 24:00 uur.
In de media hoorde ik de verklaring van de fractiewoordvoerder Achim Stauß. Volgens deze was ik in de veronderstelling dat een ticket dat ik had gekocht voor de periode waarin een staking van 50 uur door de EVG was aangekondigd van (14 tot 16 mei 2023) tegen een prijs van ____ niet langer geldig was na het einde van de staking. In de verklaring stond dat ik het ticket moest annuleren.
In de verklaring stond onder andere:
"Daarom kunnen we de tickets die geboekt zijn voor de dagen van de staking niet geldig maken voor de dagen na de staking. Ze zijn per direct geldig. Passagiers die op maandag of dinsdag wilden reizen, kunnen dat nu doen, ook op zaterdag en zondag, maar niet op de dagen na de staking.
Ik heb toen mijn ticket geannuleerd.
Later boekte ik een nieuw ticket tegen een hogere prijs van _____.
Ik ben er nu echter achter gekomen dat ik volgens Verordening (EG) nr. 1371/200 gewoon mijn goedkopere, oorspronkelijke ticket had kunnen gebruiken voor hetzelfde traject binnen een jaar.
U wordt hierbij in de gelegenheid gesteld om het prijsverschil binnen 14 dagen terug te storten op de volgende rekening:
IBAN XXXX XXXX XXXX XXXX XX
Foto's van het oude ticket en het nieuwe ticket zijn bijgevoegd.
Met vriendelijke groet,
Voornaam Achternaam
Bewijs
Als je een individuele claim wilt indienen, kun je bewijsmateriaal downloaden van deze pagina.
Link naar de verklaring op Youtube.
Transcript van de verklaringen
0:00 Goedemiddag dames en heren Ik 0:02 Dank u voor uw komst 0:04 De Deutsche Bahn en de EVG hebben 0:07 gisteren tot laat in de avond intensief samengewerkt. 0:10 het onderwerp minimumloon besproken. Conclusie: 0:14 DB voldoet aan de eisen van de EVG. 0:17 over het minimumloon één op één is het nu 0:20 de EVG om zich aan haar woord te houden en om 0:22 deze 50 uur durende waarschuwingsstaking af te blazen. 0:28 de EVG heeft gisteren een platform 0:30 aangekondigd dat op zondagavond om 0:32 22 uur en zal de hele maandag duren. 0:35 en de hele dinsdag 0:40 Net als de vorige 0:42 Spoorwegstakingen zijn weer werknemers 0:44 alle gebieden van de DB worden opgeroepen om te staken op 0:46 staking doen wij als spoorwegmaatschappij mee. 0:49 daarom helaas weer geen 0:50 vervangende dienstregeling aan onze passagiers. 0:52 kunnen aanbieden [sic!] 0:56 de beschuldigingen van het hoofd van de 0:57 vakbond van machinisten in deze 0:59 context zijn absurd 1:01 Natuurlijk heeft de EVG, wanneer het 1:03 vergrendelingen heeft, heeft het een veel grotere 1:05 hefboomwerking die laat zien dat de kop van de 1:09 machinistenvakbond niet begrijpt dat 1:12 dat er een verband is tussen 1:15 operatie en de transportbedrijven die 1:19 EVG gewoon een veel grotere hefboomwerking heeft 1:21 gaan staken 1:26 de staking treft onze passagiers 1:28 van alle weken rond 1:30 Hemelvaartsdag is dat een van de 1:32 drukste tijd van het jaar voor reizen en 1:34 deze keer heeft de EVG volledig 1:36 bewust gekozen 1:39 we kunnen onze passagiers niet 1:41 met een zuiver geweten onze passagiers laten reizen na 1:44 stakingstreinen gebruiken als ze 1:46 daadwerkelijk op maandag of dinsdag 1:47 omdat de treinen niet rijden. De treinen van 1:50 vanaf woensdag rijden al heel sterk. 1:52 zijn geboekt over de hele Hemelvaartsdag 1:54 Weekend miljoenen mensen kijken uit 1:56 kijken uit naar Hemelvaartsdag met de 1:58 we hebben veel mensen in de 2:01 langeafstandsverkeer alleen 2:03 Voorboekingen voor de dagen rond Hemelvaartsdag 2:05 daarom kunnen we de kaartjes de 2:08 die nu geboekt zijn voor de dagen van de staking 2:10 niet geldig voor de dagen na de staking 2:12 ze zijn nu geldig passagiers de 2:14 eigenlijk op maandag of dinsdag 2:15 kunnen vanaf nu 2:17 doe dat al op zaterdag ook op 2:20 zondag maar niet op de dagen na de 2:22 staking 2:29 de vakbond van machinisten heeft ook 2:30 gesproken over het feit dat 2:32 vervangende dienstregeling, die een 2:34 maar niet mogelijk is vanwege de hefboomwerking hier. 2:35 van zo'n staking ik veel groter 2:37 we gaan de seinhuizen treffen 2:39 kan ook niet rustig geweten 2:40 kijk dat treinen en daarmee vele 2:43 passagiers omdat er ergens een 2:45 seinhuis ergens staakt, daarom is het 2:47 de juiste beslissing, die al 2:49 het langeafstandsverkeer tijdens de eerdere stakingen. 2:51 van de spoorweg volledig uit 2:54 zondag 22:00 uur en op de hele maandag 2:56 en op dinsdag in het lokale verkeer van DB 3:00 Regio zullen er grotendeels geen treinen rijden. 3:03 rijden 3:04 we vragen onze reizigers indien mogelijk om 3:06 hun maandag of dinsdag te annuleren 3:09 de tickets zijn beschikbaar 3:11 natuurlijk geldig vanaf nu tot 3:14 inclusief zondag 3:16 en degenen die niet kunnen omboeken kunnen hun 3:18 reis gratis gebruiken 3:25 de EVG staking is nutteloos wij 3:28 opnieuw een beroep doen op de vakbond 3:29 om het af te blazen - ze hebben volledig 3:32 bewust voor dit weekend rond 3:34 Hemelvaartsdag zodat het onze 3:36 passagiers de meest pijnlijke maar 3:39 deze staking is onnodig en we vragen dat 3:41 om het af te blazen dank u zeer